Het doorknippen van de navelstreng voordat deze is uitgeklopt, is schadelijk

Ik vind het zo typisch dat we als zorgverleners allemaal een eed hebben afgelegd ‘do no harm’, maar dat die navelstreng vaak snel wordt doorgeknipt.

Lang verhaal kort: het heeft nadelen als je de navelstreng snel doorknipt en valt wat mij betreft onder ‘harm’. Een navelstreng is niet uitgeklopt binnen 1 tot 3 minuten.

Na geboorte van de baby stroomt er nog bloed van de baby door de navelstreng 🩸. De baby krijgt hierdoor een deel van zijn eigen bloed terug vanuit de placenta, tot minstens 10 minuten na de geboorte. Het is moeilijk te bepalen wanneer de navelstreng precies is uitgeklopt, maar als het helemaal wit is, is het proces waarschijnlijk voltooid.

Wat zijn de nadelen?

• Baby’s die vroeg worden afgenaveld, hebben gemiddeld een lager geboortegewicht, lagere hemoglobinewaarden tot 48 uur na de geboorte, een lagere ijzervoorraad en een grotere kans op ijzergebrek tot zes maanden na de geboorte. Mogelijk hebben zij ook een minder goede neurologische ontwikkeling, zelfs tot een leeftijd van vier jaar.
• Er is geen bewijs voor nadelen van laat afnavelen. (Dat baby’s dan vaker geelzien is in recenter onderzoek ontkracht.)

Redenen om vlot de navelstreng door te knippen:

• Beademing / hulp nodig voor de baby
  Op veel plekken kan dit nog niet met een intacte navelstreng, wat jammer is, want de uitkomsten voor de baby zijn beter als dit gebeurt mét intacte navelstreng. Gelukkig zijn er steeds meer ziekenhuizen waarbij dit wél met intacte navelstreng kan.
• Bepalen van pH-waardes: dit is een manier om de mate van zuurstoftekort bij de baby te meten. Hierbij wordt dan bloed afgenomen uit de navelstreng, waarvoor de navelstreng eerder moet worden doorgeknipt / afgeklemd.
  
  Het lastige is:
  👉🏾 Er is geen bewijs om dit bij een goede Apgarscore (7 of hoger bij 5 minuten) te doen en schaadt daarmee onnodig
  👉🏻 De baby’s met een minder goede Apgarscore hebben juist baat bij een intacte navelstreng.
  
• Toedienen van synthetische oxytocine
• Op veel plekken is het gewoon om standaard synthetische oxytocine na de baring toe te dienen, voor de placentageboorte. Voor die tijd wordt vaak de navelstreng doorgeknipt. Mogelijk komt de synthetische oxytocine bij een intacte navelstreng bij de baby terecht, maar óf dit zo is en wat het effect daar dan van is, is nog niet duidelijk.