In januari 2021 begon in Nederland de eerste grootschalige vaccinatiecampagne tegen COVID-19 (de ‘coronaprik’). Het advies om wel/niet te vaccineren tijdens de zwangerschap is een paar keer aangepast vanwege onduidelijkheid over de veiligheid voor zwangeren/de baby. Wat begon als ‘doe maar niet’, werd in april 2021 aangepast naar ‘beter wel, want zwangeren zijn per definitie een risicogroep’. Vanaf half juni 2023 kregen zwangeren het advies om rond de 22 weken zwangerschap eenmalig een covid-vacinatie of booster (bij eerdere vaccinatie) te halen. Onlangs (maart 2024) verviel dit advies; volgens de Gezondheidsraad is het risico voor zwangeren op ernstige ziekte en vroeggeboorte heel laag door de opgebouwde groepsimmuniteit.
De GGD registreert niet of vrouwen zwanger zijn en er is ook geen centrale registratie voor/door zorgverleners. Naar schatting heeft ongeveer 50% van de zwangere vrouwen in Nederland zich laten vaccineren. Er zijn ongeveer 170.000 vrouwen zwanger per jaar in Nederland.
Ondertussen zijn wereldwijd miljoenen zwangeren gevaccineerd en zijn er veel grootschalige onderzoeken naar zowel de risico’s voor zwangeren bij een covid-infectie als de effectiviteit en de veiligheid van het vaccin gepubliceerd. In een notendop zijn de (belangrijkste) conclusies van de meesten daarvan: het vaccin is veilig voor zwangeren en lijkt te beschermen tegen ernstige complicaties van een covid-infectie bij de moeder en vroeggeboorte (dit laatste geldt alleen bij een covid-infectie met ernstige klachten in het derde trimester van de zwangerschap en houdt mogelijk verband met het hierom eerder inleiden van de bevalling).
Een inhoudelijke uiteenzetting van deze onderzoeken is te lezen in het uitgebreide artikel.
In maart 2024 paste de Gezondheidsraad het vaccinatie-advies voor zwangeren voor het laatst aan: zij raden zwangeren niet langer aan zich te laten vaccineren (of een booster te halen) omdat zij beschermd zouden worden door de groepsimmuniteit van de nu aanwezige varianten van COVID-19.
Nog geen lid van Vraag de Vroedvrouw maar wel benieuwd naar het hele artikel? Word nu lid!
