3.2 Hoe gaat samen beslissen in de praktijk?
In de meeste ziekenhuizen hangen sinds een aantal jaar grote posters met daarop close-up een foto van een persoon en daarbij bijvoorbeeld de tekst ‘Hallo cliënt, vertel jij wat je belangrijk vindt in het dagelijks leven?’. De posters zijn onderdeel van een bredere campagne om zowel patiënten als zorgverleners aan te sporen de methode van Samen Beslissen toe te passen en is onderdeel van de ‘brede aanpak uitkomstgerichte zorg’ die sinds 2021 loopt en waar de rijksoverheid 70 miljoen euro voor vrijgemaakt heeft. Bij uitkomstgerichte zorg krijgt de patiënt ‘inzicht in de uitkomsten van zorg die er voor de patiënt echt toe doen en stimuleert dat deze inzichten worden gebruikt om de zorg voor patiënten in hun persoonlijke situatie te verbeteren’. Met andere woorden: zorg op maat.
Patiëntenfederatie Nederland liet in 2023 onderzoek doen naar de kennis en mening over en de ervaringen met Samen Beslissen in de geboortezorg (Mol, 2023). De online enquête werd verspreid via verschillende organisaties en beroepsverenigingen en uiteindelijk door 366 mensen ingevuld; 76 verloskundigen, 60 artsen, 200 kraamverzorgenden en 30 overige zorgverleners. Omdat er bovengemiddeld veel kraamverzorgenden onder de respondenten zijn (en de totale respons laag is; alleen al de NVOG en KNOV hebben samen meer dan 5000 leden), zijn de resultaten mogelijk niet representatief voor alle beroepsgroepen binnen de geboortezorg.
Twee derde van deze zorgverleners vindt dat zwangeren in staat zijn om mee te beslissen over de zorg die ze krijgen. Artsen zijn het hier vaker dan de totale groep mee oneens (33% tegenover 22% van de verloskundigen en 14% van de kraamverzorgenden). Opvallend is het merendeel van de respondenten zegt Samen Beslissen toe te passen, terwijl ook 42% aangeeft de daarvoor beschikbare hulpmiddelen (er zijn bijvoorbeeld keuzekaarten beschikbaar) niet te kennen.
De verloskundigen geven wel met een ruime meerderheid (79%) aan de BRAINS-methode te kennen, alleen zegt dan weer ruim 60% deze weinig of zelfs nooit in de praktijk toe te passen.