Geschreven door Tamar Doorduin
Gepubliceerd op 8 november 2022
Een kind krijgen als je een handicap hebt: het zou vanzelfsprekend moeten zijn, maar helaas is het dat nog niet. In het hele traject van kinderwens en zwangerschap tot bevalling en ouderschap lopen gehandicapte (wens)ouders tegen allerlei obstakels aan. Sommige zijn praktisch van aard, andere hebben te maken met de manier waarop er in onze samenleving naar mensen met een handicap wordt gekeken. Als geboortewerker kun je een rol spelen in het wegnemen van deze belemmeringen.
In dit artikel verschaf ik (Tamar) eerst wat basisinformatie over wat gehandicapt zijn precies betekent, en neem ik je mee in de maatschappelijke context waarin gehandicapte mensen in Nederland kinderen op de wereld zetten. Daarna ga ik concreet in op de obstakels waar gehandicapte (wens)ouders mee te maken krijgen in alle fases van het aankomend ouderschap: van kinderwens en zwangerschap tot bevalling en kraamtijd.
Omdat er maar weinig onderzoek is gedaan naar de ervaringen van gehandicapte zwangeren en barenden, is dit artikel grotendeels gebaseerd op ervaringskennis van mezelf en van andere gehandicapte (wens)ouders. Ik ben zelf moeder van een jong kind, heb een fysieke beperking als gevolg van een chronische ziekte, en ben neurodivergent: ik heb adhd en ben autistisch. Om te benadrukken dat dit artikel voor een groot deel vanuit mijn ervaring is geschreven, kies ik voor de ik-vorm.
Vanwege de gaten in mijn eigen ervaringskennis verzamelde ik van 25 (voornamelijk fysiek) beperkte (wens)ouders de ervaringen via een online vragenformulier, en vroeg van enkele de ervaringen nog wat uitgebreider uit. Ook verwerkte ik een aantal externe bronnen en betrok ik een blinde ervaringsdeskundige. Omdat ik te weinig kennis heb over ouderschap met een verstandelijke beperking komt dit in dit artikel alleen in het eerste deel kort aan bod. Persoonlijke ervaringen van mij en van enkele meelezers zijn cursief en gekaderd.
Tamar Doorduin is een queer, neurodivergente, chronisch zieke en gehandicapte moeder van een tweejarige. Ze verrichtte eerder als sociaal-wetenschapper onderzoek naar de seksuele gezondheid van gender- en seksuele minderheden, en is nu parttime schrijver, journalist en adviseur. Tamar richt zich op onderwerpen als intersectioneel feminisme, genderdiversiteit, handicap en inclusie. Ook maakt(e) ze de podcasts Ziek. en Mensje in de Maak. |
Adams Waldorf, K. M. & Nelson, J. L. (2008, januari). Autoimmune Disease During Pregnancy and the Microchimerism Legacy of Pregnancy. Immunological Investigations, 37(5–6), 631–644. https://doi.org/10.1080/08820130802205886
Doof. (z.d.). Doof.nl. Geraadpleegd op 1 november 2022, van https://www.doof.nl/hoorbibliotheek/gehoor/doof-2/
Doorduin, T. (2021, 20 september). Waar heb je eigenlijk recht op als gehandicapte ouder? Wijrollen.nl. Geraadpleegd op 6 oktober 2022, van https://wijrollen.nl/artikelen/waar-heb-je-eigenlijk-recht-op-als-gehandicapte-ouder/
NVOG. (2010, 4 juni). Mogelijke morele contra-indicaties bij vruchtbaarheidsbehandelingen. www.nvog.nl. https://www.nvog.nl/wp-content/uploads/2017/12/Mogelijke-morele-contra-indicaties-bij-vruchtbaarheidsbehandelingen-1.0-04-06-2010.pdf
NVOG. (2016, juni). Standpunt: Geassisteerde voortplanting met gedoneerde gameten en gedoneerde embryo’s en draagmoederschap. www.nvog.nl. https://www.nvog.nl/wp-content/uploads/2020/06/Standpunt-Geassisteerde-voortplanting-met-gedoneerde-gameten-en-gedoneerde-embryo-juni-2016-addendum-12-6-2020.pdf
Reacties