In de geboortezorg geld je als ‘oudere zwangere’ als je 35 jaar of ouder bent. Een hogere maternale leeftijd wordt geassocieerd met meer gezondheidsrisico’s voor de moeder, zoals een hoge bloeddruk en zwangerschapsdiabetes. Gemiddeld worden oudere vrouwen lastiger zwanger en hebben ze een wat grotere kans op een miskraam. Ook neemt de kans op een kind met een chromosomale afwijking zoals het downsyndroom toe.
Welke risico’s nemen met leeftijd toe?
Zwangeren boven de 35 jaar die hun eerste kind dragen, hebben verhoogde kans op een in uteriene vruchtdood, maar de absolute kans op babysterfte blijft erg laag. Er zouden 562 bevallingen ingeleid moeten worden om 1 perinatale sterfte te voorkomen. Gezond zijn verlaagt het risico op een IUVD, maar het risico op een IUVD bij een gezonde zwangere ≥ 40 jaar blijft verhoogd ten opzichte van een gezonde zwangere < 35 jaar. De risico’s zijn vooral verhoogd bij de eerste baby’s van oudere moeders, niet als het gaat om het derde kind van een veertigjarige.
Wat is het beleid?
Er is in Nederland (nog) geen landelijke richtlijn ten aanzien van het inleiden op basis van maternale leeftijd. In veel regio’s is desondanks het advies om bij zwangeren boven de 40 jaar rond de uitgerekende datum een inleiding te plannen. Diverse studies tonen geen significant verschil in het aantal keizersneden bij een inleiding versus afwachten, maar hier zijn wel vrijwel altijd alleen vrouwen geïncludeerd die medisch bevallen en bijvoorbeeld ook bij een spontane baring bijstimulatie krijgen. Er zijn ook studies die laten zien dat een inleiding de kans op een keizersnede wel degelijk doet toenemen, met name bij zwangeren die hun eerste kind baren. Er wordt in deze studies alleen naar het kortetermijneffect gekeken, de gevolgen voor een eventuele volgende zwangerschap zijn bijvoorbeeld niet meegenomen.
Is er ook nog goed nieuws te melden?
Zeker; verreweg de meeste oudere moeders krijgen een gezonde baby. Continuïteit van zorg door een verloskundige (door één of een klein team) is ook voor oudere vrouwen met een ongecompliceerde bewezen effectief en veilig. Verder onderzoek is nodig om te kijken of dit de zorg voor vrouwen met een medisch meer gecompliceerde zwangerschap kan verbeteren.
Meer weten over zwanger bij 40 jaar en ouder? Word lid en duik in het zeer uitgebreide artikel van Vraag de Vroedvrouw!