Geschreven door Jiery van Roon
Gepubliceerd op 14 januari 2022
Laatste update: 2 april 2024

In Nederland is het advies om alle baby’s na de geboorte 1 milligram vitamine K oraal (via de mond) toe te dienen. Dit voert de verloskundige of andere zorgverlener uit. Het was de bedoeling dat de orale druppels medio 2022 vervangen zouden worden door een eenmalige injectie in het bovenbeen van de baby. Na eerder uitstel (de invoering zou in 2025 plaatsvinden) vanwege verzet onder met name verloskundigen, is in januari 2024 besloten de invoering voorlopig op de lange baan te schuiven.

Tot de baby 13 weken oud is, worden ouders geadviseerd om zelf de baby dagelijks 150 microgram vitamine K-druppels te geven. Maar wat doet vitamine K eigenlijk? Waarom hebben baby’s extra vitamine K nodig? Welk risico loopt een baby die geen vitamine K toegediend krijgt? Dit artikel geeft antwoord op deze en andere vragen over vitamine K.

Busfield, A., McNinch, A., & Tripp, J. (2007). Neonatal vitamin K prophylaxis in Great Britain and Ireland: the impact of perceived risk and product licensing on effectiveness. Archives of Disease in Childhood92(9), 754–758. https://doi.org/10.1136/adc.2006.105304 Ganbat, D., Jugder, B. E., Ganbat, L., Tomoeda, M., Dungubat, E., Takahashi, Y., Mori, I., Shiomi, T., & Tomita, Y. (2021). The efficacy of vitamin K, a member of naphthoquinones in the treatment of cancer: A systematic review and Meta-Analysis. Current Cancer Drug Targets21(6), 495–513. https://doi.org/10.2174/1568009621999210120182834 Gezondheidsraad. (2017, april). Aantal te voorkomen bloedingen door vitamine K-deficiëntie. https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2017/04/11/vitamine-k-bij-zuigelingen Gopakumar, H., Sivji, R., & Rajiv, P. (2010). Vitamin K deficiency bleeding presenting as impending brain herniation. Journal of Pediatric Neurosciences5(1), 55. https://doi.org/10.4103/1817-1745.66681 Israels, L., & Israels, E. (1995). Observations on Vitamin K Deficiency in the Fetus and Newborn: Has Nature Made a Mistake? Seminars in Thrombosis and Hemostasis21(04), 357–363. https://doi.org/10.1055/s-2007-1000656 Laubscher, B., Bänziger, O., & Schubiger, G. (2012). Prevention of vitamin K deficiency bleeding with three oral mixed micellar phylloquinone doses: results of a 6-year (2005–2011) surveillance in Switzerland. European Journal of Pediatrics172(3), 357–360. https://doi.org/10.1007/s00431-012-1895-1 Lippi, G., & Franchini, M. (2011). Vitamin K in neonates: facts and myths. Blood Transfusion9(1), 4–9. https://doi.org/10.2450/2010.0034-10 Sankar, M. J., Chandrasekaran, A., Kumar, P., Thukral, A., Agarwal, R., & Paul, V. K. (2016). Vitamin K prophylaxis for prevention of vitamin K deficiency bleeding: a systematic reviewJournal of Perinatology36(S1), S29–S35. https://doi.org/10.1038/jp.2016.30 Shearer, M. J. (2009). Vitamin K in parenteral nutrition. Gastroenterology137(5), S105–S118. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2009.08.046 Van Hasselt, P. M., De Koning, T. J., Kvist, N., De Vries, E., Lundin, C. R., Berger, R., Kimpen, J. L. L., Houwen, R. H. J., Jorgensen, M. H., & Verkade, H. J. (2008). Prevention of Vitamin K Deficiency Bleeding in Breastfed Infants: Lessons From the Dutch and Danish Biliary Atresia Registries. PEDIATRICS121(4), e857–e863. https://doi.org/10.1542/peds.2007-1788 Van Winckel, M., De Bruyne, R., Van de Velde, S., & Van Biervliet, S. (2008). Vitamin K, an update for the paediatrician. European Journal of Pediatrics168(2), 127–134. https://doi.org/10.1007/s00431-008-0856-1 Wickham, S. (2017). Vitamin K and the Newborn (2nd New edition). Birthmoon Creations. Witt, M., Kvist, N., Jorgensen, M. H., Hulscher, J. B. F., & Verkade, H. J. (2016). Prophylactic Dosing of Vitamin K to Prevent Bleeding. PEDIATRICS137(5), e20154222. https://doi.org/10.1542/peds.2015-4222 Zurynski, Y., Grover, C. J., Jalaludin, B., & Elliott, E. J. (2019). Vitamin K deficiency bleeding in Australian infants 1993–2017: an Australian Paediatric Surveillance Unit study. Archives of Disease in Childhood105(5), 433–438. https://doi.org/10.1136/archdischild-2018-316424

Niet Ingeschreven
Word lid en lees het hele artikel

> Bevat

  • 7 Hoofdstukken

Reacties

  1. Hoi! Ik heb nog een paar vragen n.a.v. het artikel.

    In het artikel wordt 3x een dosis afgezet tegenover een injectie of in een micellaire oplossing. Het beleid in Nederland is echter elke dag 12 weken lang een kleine dosis toedienen. Klopt het dat die dosis van 3x toedienen (op dag 1, op dag 4/5 en week 4/5) dus niet meer relevant is?

    Daarnaast zou ik eigenlijk wel wat meer willen weten over de vroege en klassieke vorm van VKDB. Aangezien late VKDB verreweg het gevaarlijkste is, is daar meer over bekend. Is ook bekend hoeveel procent van de pasgeborenen vroege of klassieke VKDB krijgen? En hoeveel procent daarvan houden daar klachten van over?

    Tot slot: In (orgaan)vlees zit een hoge concentratie vitamine K. Zou het regelmatig eten hiervan tijdens de zwangerschap kunnen bijdragen aan een hogere vitamine-K concentratie, ook al komt er relatief weinig binnen bij de baby door de placenta? In orgaanvlees zit ook veel vitamine A, wat dan weer schadelijk zou zijn en voor aangeboren aandoeningen bij de baby kan leiden. Echter: er zijn ook bronnen die stellen dat we meer vitamine A kunnen binnenkrijgen dan wordt geadviseerd.

    1. Wbt dosering: ik zie inderdaad dat het stukje mbt het huidige beleid (eenmalige dosis op dag 1 en vanaf dag 8 een paar weken lang vit K druppels geven) mist! Ik ga even op zoek naar waar die tekst gebleven is. De micellaire vit K / injectie zijn nóg niet relevant. Dit zou het nieuwe beleid worden (advies in 2021) maar is tot op heden nog niet doorgevoerd. Overigens zijn even kort: zowel micellair vitamine K als de injectie effectiever dan ons huidige vitamine K beleid.

      Vroege VKDB komt vrijwel alleen voor bij vrouwen die medicatie hebben gebruikt die de vitamine K opname / verbruik van de moeder beïnvloeden. Vandaar dat deze buiten beschouwing is gelaten bij (de preventie van) VKDB bij de ‘algehele bevolking’.

      Wbt orgaanvlees: wellicht dat dat vitamine K bij de moeder verhoogt, die zij dan middels BV doorgeeft, alleen het punt is in deze vooral: mogelijk heeft het lage vitamine K gehalte ook een doel. (Klopt over de vitamine A, dat is achterhaald, tenzij je héle hoge doseringen tot je neemt).