Bij 6 tot 12% van de zwangerschappen, begint de baring met het spontaan breken van de vliezen. Dit noemen we PROM (Pre-labor Rupture of Membranes) en betekent het breken van de vliezen voordat er weeën zijn. Het kan zijn dat de weeën direct daarna op gang komen, maar dit kan ook nog even op zich laten wachten. Beide situaties zijn compleet normaal. We spreken van langdurig gebroken vliezen wanneer er na 24 uur of langer na het breken van de vliezen nog geen weeën zijn.
Wanneer komen de weeën op gang na het breken van de vliezen?
In de tabel hieronder is te zien hoe vaak een baring begint na het spontaan breken van de vliezen (PROM). Ook is te zien hoe lang het duurt voordat de bevalling spontaan begint na PROM (bijvoorbeeld; bij een eerste baring begint bij ruim 72% de baring spontaan, binnen 24 uur na het breken van de vliezen). Met een spontane bevalling wordt bedoeld: een bevalling die zelf begint, zonder hulp van buitenaf (zoals strippen).
| Duur gebroken vliezen | Nullipara (bij eerste baring) | Multipara (bij volgende baring) |
| <24 uur | 72,5% | 83,5% |
| 24-48 uur | 16% | 10% |
| >48 uur | 11,5% | 6,5% |
Wat is het beleid bij langdurig gebroken vliezen?
Wanneer er na 24 uur geen weeën zijn, is het advies in de meeste regio’s om de zorg over te dragen naar de tweedelijnszorg. Wanneer er na 48 tot 72 uur gebroken vliezen nog geen weeën zijn, wordt geadviseerd om de baring in te leiden.
Meestal breken de vliezen omdat de zwangerschap vergevorderd is, maar het kan ook komen door strippen, een posterior ligging van de baby (‘sterrenkijker’) in het bekken of een al aanwezige infectie. Een infectie is te herkennen aan koorts bij de moeder, tachycardie (snelle of onregelmatig hartritme) bij de baby of de moeder, vreemd ruikend vruchtwater en/of een gevoelige en pijnlijke buik.
De kans op een infectie bij de moeder neemt toe na 24 uur: van 1,2% naar 2,3%. Er zijn een aantal manieren om de kans op een infectie zo laag mogelijk te houden. Zo wordt er in Nederland over het algemeen niet getoucheerd (inwendig onderzoek) voordat de baring goed op gang is. Ook is het algemene advies om niet meer in bad te gaan voordat de baring begonnen is, omdat dat de kans op een infectie zou verhogen. Het desbetreffende onderzoek laat een iets verhoogde kans zien, maar dit is niet significant (Eriksson et al., 1996). Om dezelfde reden als het wachten met inwendig onderzoek, wordt ook het hebben van seks afgeraden wanneer de vliezen gebroken zijn.
Bij meer dan acht inwendige onderzoeken stijgt de infectiekans bij de baby van 2,5% naar 3,3% (Pintucci, 2014). Andere onderzoeken wijzen ook aan dat hoe meer inwendige onderzoeken worden verricht, hoe meer kans er is dat de zwangere een infectie ontwikkelt (Ezra et al., 2004; Seaward et al., 1997).
Afwachten of inleiden?
Er werden niet meer keizersneden gezien bij de groep vrouwen die werd ingeleid, alhoewel andere onderzoeken dit wel laten zien bij inleidingen. Er is geen onderzoek gedaan naar tevredenheid van de moeder over het beleid.
De kans op een infectie bij de baby blijft gelijk wanneer na 24 uur gebroken vliezen wordt ingeleid ten opzichte van een afwachtend beleid. Er is geen verschil in babysterfte bij een afwachtend beleid ten opzichte van een inleiding.
Zowel het afwachten van de baring als het inleiden van de baring is een goede optie voor moeder en kind bij de afwezigheid van tekenen van infectie. Daarom is het belangrijk dat een zwangere op de hoogte wordt gesteld van de mogelijke voor- en nadelen van beide opties, zodat ze zelf een keuze kan maken. In het volledige artikel worden deze voor- en nadelen uitgebreid toegelicht met behulp van wetenschappelijke onderzoeken.
Nog geen lid van Vraag de Vroedvrouw maar wel benieuwd naar het hele artikel? Word nu lid!
