Er zijn verschillende manieren om om te gaan met de pijn tijdens de baring. Zo zijn er diverse ‘niet-medicamenteuze pijnstilling opties’. Hele mond vol, maar daarmee bedoelen we manieren om de pijn te verlichten, zonder medicatie. Deze manieren van pijnstilling richten zich vooral op de beleving en gewaarwording van pijn.
Dit artikel behandelt diverse methodes van niet-medicamenteuze pijnstilling. Daarbij is ingegaan op het effect daarvan op pijn en diverse andere baringsuitkomsten.
Hoe zit het met warm water?
Warm water in een douche of bevalbad heeft verschillende voordelen. Bevallingen in bad zijn vaker fysiologisch, de baringsduur is vaak korter en de kans op een fluxus in kleiner. Ook is er wellicht een positief effect op perineumschade. Daarnaast heeft bevallen in bad voordelen op de pijnbeleving van de barende. Lees hiervoor ook het artikel Badbevalling.
Douchen kan wellicht gunstige effecten op pijnscores en baringservaringen hebben. Het onderzoek dat hiernaar gedaan is, is beperkt en meer onderzoek naar dit onderwerp is dan ook nodig om hier betere conclusies aan te verbinden.
Hoe zit het met de TENS?
De Tens is een apparaatje waarmee de barende zichzelf kleine stroomstootjes kan toedienen tijdens de weeën. Het heeft mogelijk gunstige effecten op pijn tijdens en na de bevalling en op de baringsduur. Dit is een methode van pijnbehandeling zonder bijwerkingen of negatieve gevolgen. De mate van tevredenheid onder vrouwen die de TENS gebruikten is hoog, de effectiviteit op de mate van pijnstilling is niet eenduidig aangetoond.
Hoe zit het met steriele waterinjecties (SWI)?
Bij deze methode worden onderhuids vier injecties geplaatst met elk 0,5 ml steriel water. SWI werkt hoogstwaarschijnlijk door middel van neuromodulatie volgens hetzelfde principe als TENS. Steriele waterinjecties zijn effectief als methode van pijnstilling tijdens de bevalling en kennen geen bijwerkingen of nadelige effecten. De toediening hiervan werd soms wel als vervelend ervaren. Er is geen eenduidig effect van SWI te zien op het aantal keizersneden.
Hoe zit het met acupunctuur en acupressuur?
Deze methoden hebben wellicht gunstige effecten op baringspijn. Acupressuur heeft wellicht een gunstig effect op de kans op een keizersnede. Het is echter onduidelijk welke rol acupressuur hierin precies speelt. Er zijn geen bijwerkingen bekend van acupressuur. Acupunctuur lijkt de baringsuitkomsten niet te beïnvloeden.
Hoe zit het met baringshoudingen?
Vrouwen in verticale posities tijdens de ontsluitingsfase hebben kortere baringen, minder kans op keizersnedes en bevallen vaker vaginaal. Daarnaast waren de pijnscores bij vrouwen in verticale baringshoudingen lager en hadden ze minder kans op een ruggenprik. Mogelijk ervaren vrouwen in verticale baringshoudingen wel meer angst.
Hoe zit het met biofeedback?
Dit is een methode waarbij mensen invloed kunnen uitoefenen op bepaalde lichaamsfuncties door op een bepaalde manier om te gaan met lichaamssignalen (bijvoorbeeld ademhalingstechnieken). Biofeedback heeft geen bewezen effect op baringspijn of het gebruik van medicamenteuze pijnbehandelingen. De tevredenheid over biofeedback is wel erg hoog en daarnaast lijkt het erop dat biofeedback de duur van de baring verkort.
Hoe zit het met massage?
Massage tijdens de baring zorgt voor een afname van de pijnintensiteit en een kortere ontsluitingsduur. Ook ervaren vrouwen meer controle als zij gemasseerd worden tijdens de baring. Ook was de baringsduur in de beleving van deze vrouwen korter en was de tevredenheid over de baring hoger.
Hoe zit het met hypnose?
Met hypnose kan een barende in een lichte trance en diepe lichamelijke ontspanning komen waardoor ze zich minder bewust is van de omgeving en daardoor minder angst en pijn ervaart. Mogelijk hebben vrouwen die hypnose krijgen minder behoefte aan medicamenteuze pijnstilling. Het lijkt er echter ook op dat hypnose zelf geen effectieve methode van pijnstilling is.
Hoe zit het met aromatherapie?
Aromatherapie gebruikt etherische oliën en lijkt gunstige effecten op pijn tijdens de baring te hebben. Ook lijkt het een gunstig effect op baringsduur te hebben.
Hoe zit het met muziektherapie?
Muziek en/of geluiden kunnen gebruikt worden ter ontspanning of afleiding tijdens de baring. Dit noemen we muziektherapie. Het heeft mogelijk een gunstig effect op pijn- en angstniveaus tijdens de baring, de duur van de baring, het hartritme van de baby en de post partum pijnstillingsbehoefte van moeder.
Hoe zit het met virtual reality (VR)?
VR is een techniek waarbij gebruikers een bril opzetten en zich vervolgens ‘bevinden’ in een virtuele omgeving. Het lijkt positieve effecten op baringspijn, steun- en angstgevoelens te hebben.
Hoe zit het met continue ondersteuning?
Continue ondersteuning beschrijft de vorm van ondersteuning tijdens de baring vanaf minimaal de actieve fase tot en met de uitdrijving. Dit lijkt gunstige effecten te hebben op diverse baringsuitkomsten zoals het gebruik van pijnstilling tijdens de baring. Ook kan het een gunstig effect hebben op het aantal keizersneden, spontaan vaginale bevallingen en baringsduur. Daarnaast lijken vrouwen sneller te starten met borstvoeding en een betere bevalervaring te hebben.
Dit is per pijnstillingsmethode een hele korte samenvatting. Lees vooral het volledige artikel voor een uitgebreide duik in alle manieren van niet-medicamenteuze pijnstilling.
